| 29. nóvember 2020
Kæru íbúar Strandabyggðar,
Nú þrengir að á svo margan hátt. Covid-19 faraldurinn virðist enn á ný í vexti, niðurskurður og aðhald liggja fyrir hvað varðar rekstur sveitarfélagsins og veturinn er farinn að minna vel á sig. Við vissum reyndar að það kæmu vond veður þennan vetur sem aðra, en hitt sáum við ekki fyrir.
Covid-19
Það er mjög viðkvæmur tími núna, að sögn sóttvarnaryfirvalda. Hættan á að missa tökin verulega er til staðar. Aðdragandi jólanna, bæjarferðir, útsölur, afsláttarhelgar kalla á samkomur og aukin samskipti fólks.
Höfum samt í huga að Jólin koma, hvað sem biðröðum og afsláttar samkomum líður. Og það er alfarið okkar að skapa það andrúmskoft sem fylgir Jólahátíðinni, ekki verslunarinnar. Förum varlega, hugleiðum hvort bæjarferðir og biðraðir séu þess virði. Jólin koma eftir sem áður.
Niðurskurður og aðhald
Eins og gerð hefur verið grein fyrir, blasir nú við sveitarfélaginu mikil tekjuskerðing vegna niðurskurðar á framlögum Jöfnunarsjóðs. Þrátt fyrir að um 17 milljónir hafi komið tilbaka sem stuðningur frá ríkinu, er skerðingin engu að síður tugir milljóna eða 50-60 milljónir; miklu meira en okkar fjárhagur þolir. Fjárhagsáætlun fyrir 2021 fram til 2024 ber þess líka merki að leiðrétting á þessum tekjumissi er ekki í augsýn. Næstu ár verða einfaldlega mjög erfið.
Til að mæta þessari stöðu, þarf að ráðast í erfiðar aðhalds- og niðurskurðaraðgerðir. Sumt er þegar komið til framkvæmda en aðrar aðgerðir taka gildi um áramót. Við munum sjá niðurskurð í snjómokstri, skerðingu á opnunartíma stofnana sveitarfélagsins, frestun eða stöðvun viðhalds og framkvæmda, almennan niðurskurð og hert kostnaðaraðhald í stofnunum sveitarfélagsins, takmörkun á mannaráðingum og yfirvinnu o.s.frv. Endanlegur listi liggur ekki fyrir, en sveitarstjórn mun taka sínar ákvarðandi á næstu vikum og þá verður endanlegur aðgerðalisti kynntur íbúum.
Sveitarstjórn hefur hingað til lagt meginaherslu á að raska sem minnst því þjónustustigi sem við höfum byggt upp í Strandabyggð. Nú er hins vegar ljóst að skerðing á þjónustu er óhjákvæmileg og er þar vísað í t.d. snjómokstur, opnunartíma stofnana og frestun framkvæmda. Allar frekari hagræðingaraðgerðir, eins og uppsagnir, sameingingar stöðugilda eða þess háttar, eru ekki til umræðu núna.
Höldum haus, stöndum saman
Þetta er staðan. Nær öll sveitarfélög á landinu skila nú tapi og horfa á erfið næstu ár. En, það gildir í þessu sem og öllu öðru mótlæti, að trúa því að það taki enda. Halda haus! Við munum ná okkur á strik aftur, það er ekki spurning. Gleymum því heldur ekki, að í kreppu verða alltaf til tækifæri.
Hingað til höfum við bara rætt um það að draga úr kostnaði, en það eru tvær hliðar á þessu eins og öllu öðru. Hin hliðin er að auka tekjurnar. Hér í Strandabyggð eru mikil tækifæri, t.d. í ferðaþjónustu, ef við horfum til lengri tíma. Haftengd ferðaþjónusta er td augljóst tækifæri í Strandabyggð; kayak leiga, sjóstangaveiði, útsýnissiglingar o.s.frv. Við sjáum líka tækifæri í að fá hingað skemmtiferðaskip og bjóða upp á ótal ferðir fyrir farþega í Strandabyggð og nágreni. Hér eru stórkostleg söfn, einstök náttúra, gönguleiðir, gistiaðstaða, tjaldsvæði, sudlaug, gisti- og veitingahús o.s.frv. Hér er líka mikið tækifæri hvað varðar skíðagöngu og æfingar eða námskeið tengd því. Tækifærin eru hér; við þurfum bara að nýta þau og koma þeim á framfæri.
Við þurfum að auka við okkar tekjustofna til að forðast þá stöðu sem við erum í núna, að vera svona háð t.d. framlögum Jöfnunarsjóðs. Það er ekki gott að framlög sjóðsins séu að jafnaði 45-50% af okkar tekjum. Við þurfum að hugsa út fyrir rammann, skoða nýjar atvinnugreinar, ný tækifæri, nýja sókn! Ég hef hvatt sveitarstjórn til að hugsa út fyrir rammann og hvet ykkur líka, kæru íbúar. Hugsum stöðuna upp á nýtt.
Hvernig Strandabyggð viljum við eftir 5 ár, 10 ár, 20 ár?
Kveðja
Þorgeir Pálsson
Sveitarstjóri í Strandabyggð
